Anadolu Nüfus Tarihi Üzerine Notlar
Colin McEvedy'nin Atlas of World Population History (Facts on File:1978.) adlı kitabından kısaltılarak çevrilmiştir.
Anadolu Nüfusu, M.Ö. 6. binyılda 40.000'den, M.Ö. 2500’de 3 milyona kadar çıktı.
MS 200’de Anadolu’da Roma hakimiyetine girdiğinde 6 milyon Anadolulu ve 1 milyon kadar Ermeni bulunuyordu. 7 milyon, sonraki on beş yüzyıla ait bir dizi nüfus salınımının üst sınırını gösterir. Alt sınır yaklaşık 5 milyon idi.
1040’lardan itibaren doğu sınırlarında Türkler görüldüler. Birkaç on yıl içinde Anadolu demografisi tamamıyla yeniden düzenlendi.
Türklerin gelişleri, ülkenin nüfusunda bir düşüş anlamına geliyordu. Türklerin tipik olan göçebe yaşam biçimi, tarım gibi nüfus yoğunluğunu destekleyemez. Ancak Türk fethi Osmanlı önderliğinde tamamlanmaya başlayınca, tarımın avantajları tekrar ortaya çıktı. 14. yüzyılın ortalarına gelindiğinde, nüfus bir kez daha 7 milyona yaklaşıyordu.
1500 yılına gelindiğinde, İmparatorluk hem Avrupa'da hem de Asya'da yeni vatandaşlar edinmişti ve toplam nüfusu 10 milyona yaklaşıyordu. Sonraki yarım yüzyılda Macaristan, Bereketli Hilal ve Mısırlılar Türk silahlarına yenik düştüler. İmparatorluğu, 16. yüzyılın sonlarında Osmanlı yönetiminde 8,5 milyon kişinin bulunduğu Kuzey Afrika'nın çoğunu, Yakın Doğu'nun (12 milyon) çoğunu ve yaklaşık Balkanlar'ın tamamını (7,5 milyon) içeriyordu: 28 milyon toplam nüfusa tekrar ancak 19. yüzyılın sonlarında ulaşılabilecekti.
16. yüzyılın sonlarında Anadolu’da da 7 milyon sınırı nihayet geçilebildi.
17., 18. ve 19. yüzyıllar yavaşlamış bir büyüme görüldü ve nüfus 1900 yılına kadar 13 milyona ulaştı.
1600'dan sonra Osmanlı İmparatorluğu tarihi için sürekli düşüşler yaşandı. Başlangıçta bu, iç küçülme meselesiydi, 17. yüzyıl genel Akdeniz krizinin bir parçasıydı. Sonra, birbiri ardına, önemli bölgeler Merkezi kontrolden çıkmaya başladı. 1700’lü yıllarda Kuzey Afrika, 1800'lü yıllarda Mısır ve 19. yüzyıl boyunca Balkanlar'ın büyük kısmı. Son olarak, 1912-13 yılları arasında yaşanan Balkan savaşlarında, Türkiye-Avrupa'da öngörülmemiş boyutlara indirgendi. İmparatorluk, parçalanmasıyla sona erecek olan I. Dünya Savaşı'na yalnızca 24 milyonluk bir nüfusla girdi. [Balkan Savaşları öncesi olabilir. Çünkü 1914 resmi nüfus 16 milyon nüfusu işaret ediyor.]
1950-1975 yılları arasında Anadolu nüfusu neredeyse iki katına çıktı.
