UKRAYNA

Ülke toprakları, Doğu Avrupa Ovasının büyük bölümünü kaplar.  [1]

​

En büyük şehirleri başkent Kiev (2,6 milyon)dir.  [2]

​

Ekonomi

Tarımda makine yaygın şekilde kullanılır. 2005 yılı itibariyle, topraklarının % 54,8’i tarıma uygundur.  [3]

​

Ukrayna 1999’da sadece 3,8 milyon ton petrol ve 18 milyar m3 doğal gaz üretmesine rağmen, 5,4 milyar dolar değerinde petrol ve doğal gaz ithal etmiştir. [4]

​

Dünyanın 5. büyük demir cevheri üreticisidir. [5]

​

Ülkenin en önemli maden kaynağı, Sovyetler Birliği’nin kömür rezervlerinin %60’ını sağlayan Donbass kömür yatağıdır. [6]

​

Çok yönlü bir sanayi yapısına sahip olan ülkede, özellikle demir-metalürji önde gelir. Ukrayna sanayileşmesini başta Donetz maden havzasına borçludur. Ukrayna’da çelik sanayisi gelişmiştir. Ülkede ayrıca metalürji araçları, dizel lokomotifler, televizyon ve traktör üreten fabrikalar vardır. [7] 

​

BEYAZ RUSYA (BELARUS)

Başkenti Minsk’dir. [8]

​

Karasal iklime sahip olan Beyaz. Rusya kuzeydoğu Avrupa’daki en soğuk ülkedir. [9]          

​

Ülkenin 1/3'ü ormanlık alanlardan oluşmaktadır. [10]

​

Beyaz Rusya, bağımsızlığını ilk olarak 25 Mart 1918'de Beyaz Rusya Halk Cumhuriyetini kurarak ilan etmiştir. Bağımsızlık kısa sürmüş ve 1919'da Beyaz Rusya, Sovyet Sosyalist Beyaz Rusya Cumhuriyeti adını almıştır. S.S.C.B'nin 70 yıl süren hâkimiyetinden sonra, Beyaz Rusya 1991 'de bağımsızlığını ilan etmiştir. [11]

​

1999 nüfus sayımına göre nüfusun %81’i Beyaz Rus, %11’i ise Ruslardan oluşmaktadır. Diğer eski Sovyet Cumhuriyetlerinde ise, 2 milyondan Beyaz Rus yaşamaktadır.   [12]

​

Tarıma fazla elverişli olmayan Beyaz Rusya topraklan özel bir üretim yapılmasını gerektirmektedir. Tarımsal üretim içinde hayvancılık çok önemli bir yere sahiptir. [13]

​

Sovyet döneminden bu yana mülkiyet hakları ile ilgili hiçbir yapısal değişiklik olmamıştır. Toprakta devlet mülkiyeti, devlet tarafından kontrol edilen kolektif çiftlikler ve devlet çiftlikleri uygulamaları devam etmektedir.[14]

​

1950’li yıllara kadar bir tarım ülkesi olan Beyaz Rusya, SSCB dönemi sanayileşme politikaları neticesinde bir sanayi ülkesi haline gelmiştir. Ülke, özellikle kamyon, motosiklet, buzdolabı, televizyon, bilgisayar, askeri malzeme ve teçhizat, çeşitli ev eşyaları üretiminde öne geçmiş, SSCB ülkelerine ihracatta bulunmuştur. [15]

​

Önemli büyüklükte rafineri kapasitesine sahip olan Beyaz Rusya, aynı zamanda enerji ihracatında önemli bir rota üzerinde bulunmaktadır. Ancak, rezervleri ihtiyaçlarının çok altındadır. Bundan dolayı, ülke enerji yönünden dışa bağımlıdır. [16]

​

Rusya ile ticari bağlar hem coğrafi ve kültürel yakınlık hem de iki ülke arasındaki Birlik Anlaşması nedeniyle sürekli güçlenmektedir.  [17]

​

MOLDOVYA

Moldovya Cumhuriyeti topraklan, Rusya’nın 1940’ta, Romanya Moldovyası’ndan aldığı bir bölümü oluşturur. Basarabya denilen topraklar ile Dniester nehrinin doğu kesiminde yer alan tepelik alanları içine alır.  [18]

​

Moldova oldukça ılıman ve yağışlı bir kara iklimine sahiptir. Kışları ılık, yazları sıcak geçer. Ülkenin kuzey ve orta kısımları ormanlarla kaplıdır. [19]

​

Tarih boyunca Romanya’nın bir parçası olan Moldova, İkinci Dünya Savaşı’nın bitimiyle Sovyetler Birliği'ne katılmıştır. 1991’de bağımsızlığını kazanmıştır.  [20]

​

Moldovya da tarım ve hayvancılık çok gelişmiştir. Topraklarının yüzde 75’inden fazlası yüksek verimli çernezyom toprağıdır.  [21]

​

Gagavuz (Gök oğuz) Yeri

Gök oğuzlar ya da Gagavuzlar, Selçuklu Türkleri'nin Dobruca’ya yerleşen torunlarıdır. Selçuklu Hükümdarı, II. İzzeddin Keykavus’un adına atfen, Gagavuz olarak anılmaya başlandılar. Gök oğuzlar (Gagavuzlar), bugün büyük oranda Moldovya Cumhuriyetinde yaşarlar. Bunun dışında Ukrayna, Varna, Dobruca, Romanya’da ve Türkiye’nin Balıkesir çevresinde yerleşmiş Gök oğuz Türkleri vardır. Moldovya’daki Gök oğuzlar Hıristiyanlığı benimserken, Türkiye’deki Gök oğuzlar, İslâmiyet’i seçmişlerdir. [22]

​

Moldovya Cumhuriyetinde 1980’li yıllarda 163.000, 1995 yılında 200.000 kadar Gök oğuz Türkü yaşamaktadır. Oysa geçmişte bu sayı, çok daha fazlaydı. Ancak, Sovyet baskısı ve zulmü, Gök oğuz Türklerinin sayısını sürekli azaltmıştır.  [23]

​

Moldovya Cumhuriyeti hükümet kararına göre, ülkenin güneyinde, Gök oğuz Bölgesi oluşturulmuştur. İç işlerinde bağımsız, dış işlerinde Moldavya hükümetine bağlı kalacak olan bu bölgede 3 şehir, 29 köy yerleşmesi bulunmaktadır. [24]

​

Gagavuz Yeri’nin nüfusu 162,400 kişidir.  Ayrıca bugün Ukrayna ülkesi sınırları içinde ve Gök oğuz Cumhuriyeti sınırına komşu olan bölgede de Gök oğuz köyleri bulunmaktadır ve bu bölgede de 50.000 kadar Gök oğuz Türk’ü yaşamaktadır. [25]

​

GÜRCİSTAN

Kafkas Dağlarının güneyinde, kuzeyinde yer alır. Abhaz ve Acar Muhtar cumhuriyetleri ile Güney Osetya muhtar bölgesi, Gürcistan’a bağlıdır. [26]

​

Ülke, Karadeniz’den gelen sıcak ve nemli havanın tesiri altında kalır.  [27]

​

Topraklarının üçte biri orman ve çalılıklarla kaplıdır.  [28]

​

Nüfusun büyük kesimi 1000 metrenin altında olan bölgelerde yaşar. Başkent Tiflis’dir.  [29]

​

Ekonomi

Gürcistan ekonomisi tarım ve sanayiye dayanır. Ekilebilir alanlar ve ormanlık arazi toplam yüzölçümünün %85’ini oluşturmaktadır.  [30]

​

Başlıca sanayi kolları arasında demir-çelik, demir dışı metalürji, kimya, gıda, ağaç işleme, makine-metal, inşaat malzemeleri sayılabilir.  [31]

​

Gürcistan dağlan, nehirleri, sahilleri ve sahip olduğu tarihsel geçmiş ile önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. Ancak potansiyelini kullanamamaktadır. 1980’li yıllarda yılda 2 milyon turist çeken ülke, 1990’lı yıllarda ülkede yaşanan sorunlar nedeni ile ziyaretçilerinin büyük çoğunluğunu kaybetmiştir.  [32]

​

ERMENİSTAN

Ülke topraklarının kuzeybatısı yüksek sıradağlar, derin nehir vadileri ve sönmüş yanardağların bulunduğu lav platolarından meydana gelir.  [33]

​

Kara iklimi hâkimdir. [34]

 

 

 

Kaynaklar

[1] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[2] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[3] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[4] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[5] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[6] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[7] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[8] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[9] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[10] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[11] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[12] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[13] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[14] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[15] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[16] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[17] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[18] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[19] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[20] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[21] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[22] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[23] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[24] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[25] Avrupa Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

[26] Asya Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008

[27] Asya Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008

[28] Asya Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008

[29] Asya Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008

[30] Asya Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008

[31] Asya Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008

[32] Asya Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008

[33] Asya Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008

[34] Asya Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008