Rusya Bölgesi

​
Rusya, yüzölçümü bakımından dünyanın en büyük ülkesidir. Yaklaşık 17.075.000 kilometrekarelik bir yüzölçümüne sahiptir. [1]
​
Topraklarının %76,8’i Asya, %23,2’si Avrupa kıtasında bulunmaktadır. Buna karşılık nüfusun %73’ü Avrupa’da, %27’si Asya’da bulunmaktadır. [2]
​
Nüfus, Toprak ve Ekonomi




2015 yılı itibari ile Rusya’nın nüfusu Türkiye nüfusunun 1.7 katına yakındır. Buna karşılık sahip olduÄŸu topraklar Türkiye’ninkinin 22 katına yaklaşır.
​
2015 yılı itibari ile Ekonomik büyüklüÄŸü Türkiye’nin 2.3 katıdır. KiÅŸi başı milli geliri de Türkiye’nin biraz üzerindedir.
​
Nüfus ve Ekonominin Tarih Ä°çinde DeÄŸiÅŸimi
​


Her ili ülkenin de bugünkü toprakları göz önüne alındığında, Rusya’nın I. Dünya Savaşını hem öncesindeki nüfusu Türkiye’nin 6 katına yaklaşıyordu. Üstelik o tarihte her iki ülke de birer Ä°mparatorluktu. 1913’deki Osmanlı ve Rus Ä°mparatorluklarının nüfusu karşılaÅŸtırıldığında bu fark nerdeyse 10 kata çıkıyor. Bugün bu fark 1.7 kata inmiÅŸ durumda. 2050 yılında ise nüfuslar bakımında neredeyse baÅŸabaÅŸ durumda olacak.
Yine 1913 yılındaki ekonomik büyüklüÄŸe bakıldığında bugünü topraklar göz önüne alındığında Rusya Türkiye’den yaklaşık 8 kat büyüktü. Bugün bu fark 2.3 kata inmiÅŸ durumda. 2050 yılına doÄŸru biraz daha azalmış olacak.
​
Etnik Yapı ve Din
​


Etnik Yapı
-
Nüfusun %83’ünü Slav kökenliler oluÅŸturuyor, çok büyük çoÄŸunluÄŸu Rus.
-
2. Büyük grup, nüfusun %10’una yakın kısmını oluÅŸturan Altay dilli topluluklar, çok büyük kısmı Türk.
-
Kafkaslardaki Kafkas dili konuÅŸan topluluklar diÄŸer büyük grup durumunda.
Din
-
Ruslar tarihi olarak Ortodoks inancına sahipler ama Kominizim döneminin etkisi gözden kaçmıyor. En büyük inanç grubunu dinsizler oluÅŸturuyor. Buna denk bir Ortodoks nüfusu var.
-
Müslümanların oranı %7 olarak belirtiliyor. Etnik yapıya bakılınca daha yüksek bir oran olması muhtemel görünüyor.
​
Fiziki CoÄŸrafya
Rusya’nın doÄŸal yapısı incelendiÄŸinde üç önemli özellik görülür. Birincisi, dünyanın en geniÅŸ ülkesi olmasına raÄŸmen topraklarının %70’i boÅŸtur. Ä°kincisi topraklarıyla denizleri kuÅŸatan en geniÅŸ bir “kıta ülkesi” olduÄŸudur. Üçüncüsü ise, diÄŸer ülkelerdeki gibi daÄŸlık ve tepelik olmaktan ziyade, daha çok ormanlık ve yeÅŸil ovalık bir ülkedir. [3]
​
Rusya topraklarının %40’ı kutup bölgesinde yer almakta olup, donmuÅŸ toprakları teÅŸkil eder. [4]
​
Ormanlar ülke yüzölçümünün yaklaşık yarısını oluÅŸturur. [5]
​
Bitki örtüsünün kuzeyden güneye gidildikçe sınırlar, kesin çizgilerle belirlenecek ÅŸekilde kuÅŸaklar halinde uzandığı görülür. Ülkenin en kuzeyinde, tundra bir kuÅŸak oluÅŸturur. Tundra kuÅŸağının güneyinde Baltık Denizinden Büyük Okyanusa kadar 960-1120 km geniÅŸlikte uzanan kozalaklı aÄŸaçlardan meydana gelmiÅŸ olan tayga ormanları yer alır. Tayga kuÅŸağının güneyinde step bölgesi yer alır. Bundan sonra karma orman kuÅŸağı gelir. Güneye inildikçe iklim ÅŸartlarının etkisiyle bitki örtüsü oldukça fakirleÅŸmeye ve yarı çöl halini almaya baÅŸlar. [6]
​
Rusya, dünyanın en kurak ülkelerinden biridir. Bütün topraklarının sadece dörtte birine yakın bir bölümü ortalama 500 milimetre kadar yağış alır. [7]
​
Sibirya
Sibirya; '‘Uyuyan Topraklar Ülkesi” demektir. Asya’da Ural daÄŸlarının doÄŸusunda. Kazakistan ve MoÄŸolistan'ın kuzeyinde kalan, çok geniÅŸ topraklara Sibirya adı verilir. [8]
​
Kıs mevsimin çok uzun ve sert geçmesinden dolayı, Sibirya dünyanın en soÄŸuk bölgesidir. Orta Sibirya’da Ocak ayı sıcaklık ortalamaları -50 °C dolayındadır. Toprak, donmuÅŸ vaziyettedir. Bu nedenle tarım imkânsız hale gelmiÅŸtir. Ancak Sibirya, Rusya Federasyonu için vazgeçilmez bir bölgedir. [9]
​
W Bruce Lincoln, "VahÅŸi Batı Sibirya ve Ruslar” adlı kitabında, Sibirya hakkında ÅŸu tespitlerde bulunur. “Milletler savaÅŸlardan doÄŸar ve fetihler onları yüceltir. Rusya’yı dünyanın büyük devletleri arasına çıkartan ve oraya vardıktan sonra yerini korumasına yardımcı olan ÅŸey, Sibirya’nın fethidir. Bu fetih, 1582’de baÅŸlamış ve 400 yıl sürmüÅŸtür. Urallar’dan Bering Denizi kıyılarına kadar 8000 km uzanan ve 8 milyon km2 toprağı içeren Sibirya’nın fethi Rusların modern dünyanın en büyük kara devleti kurmalarına imkân saÄŸlamıştır. Boyut olarak büyüklüÄŸü kadar kaynak bakımından da zengin olan Sibirya, Ruslara dünyanın altın ve gümüÅŸünün altıda birini, platininin beÅŸte birini ve demirinin üçte birini vermiÅŸtir. Dünya aÄŸaçlarının dörtte biri Sibirya’da bulunmaktadır ve kömür, petrol, doÄŸal gaz rezervlerini hesaplamak hala çok güçtür. [10]
​
Sıcak Denizlerin Önemi
Rusya’nın denizleri, kutup dairesinin ötesinde yer almasından dolayı, ulaşım için pek elveriÅŸli deÄŸildir. Bu nedenle Rusya’nın politikası, hep güneydeki sıcak denizlere (Akdeniz, Hint Okyanusu ve Atlas Okyanusu) sahip olmak üzere geliÅŸtirilmiÅŸtir. Rusya tarihindeki Avrupa, Türkiye, Ä°ran, Afganistan ve Çin üzerine yapmış olduÄŸu savaÅŸların temel nedeni, sıcak denizlere ulaÅŸma arzusudur. [11]
Ekonomi
Rusya’da verimli topraklar çok azdır. Ekonomisi bu nedenle A.B.D ekonomisinden daha güçsüzdür. [12]
​
Ormancılık ekonomide önemli yer tutar. Dünya kereste üretiminin, yaklaşık % 20’sine yakın bir bölümünü Rusya karşılar. Kereste rezervlerinin % 80’ninden fazlası Sibirya bölgesinde bulunur. [13]
​
Rusya, madenler bakımından çok zengin bir ülkedir. Dünyanın ikinci büyük kömür üreticisidir. Volga-Ural bölgesinde ve Sibirya Ovasında petrol çıkarılmaktadır. Ayrıca ülkenin birçok bölgesinde doÄŸal gaz yatakları bulunmaktadır. [14]
​
Rusya, sanayisi geliÅŸmiÅŸ ülkeler arasında yer alır. Ülkede sanayinin geliÅŸmesini büyük ölçüde maden kaynakları saÄŸlamıştır. Dünya demir rezervinin yaklaşık % 40’ı buradadır. Ayrıca zengin kömür yatakları mevcuttur. Ağır sanayi endüstri kömür rezervlerinin bulunduÄŸu bölgelerdedir. [15]
​
Kimya ve otomotiv sanayi oldukça ileri düzeydedir. [16]
​
Kaynaklar
[1] Asya CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008
[2] Asya CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008
[3] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
[4] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
[5] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
[6] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
[7] Asya CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008
[8] Asya CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008
[9] Asya CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008
[10] Asya CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif Yayınları: 2008
[11] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
[12] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
[13] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
[14] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
[15] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
[16] Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012
​
Not: Tablo ve Grafikler Kültür Sayfası ekibi tarafından hazırlanmıştır.