Latin alt-Kültür Bölgesi
Fransa ve Benelüks Kültür Bölgesi iki bölge ve 4 ülkeyi kapsar:
-
Fransa
-
Benelüks
-
Belçika
-
Hollanda
-
Lüksenburg
-
Fransa ve çevresi, Avrupa içindeki belki de kültürel açıdan anlaşılması en zor bölgedir.
Fransa Roma imparatorluğu'nun bir parçası olmadan önce Kelt kültür bölgesiydi ve Galya olarak isimlendiriliyordu. MÖ 1. yy'da Roma topraklarına katıldı. Hıristiyanlık da 2. yy'dan itibaren yayılmaya başladı.
5.yy'da Roma İmp.'nun dağılmasıyla birlikte Germen toplulukları İspanya gibi, Galya'ya da yerleştiler ama sonuçları Galya'da çok daha etkili oldu. Bölge çok daha etkin bir şekilde germenleşti. Yine de bölgenin yüzyıllar boyunca Roma kültür bölgesinin bir parçası olduğu ve Keltlerle Latinlerin kaynaşması ile oluşan büyük bir nüfusa sahip olduğunu göz önünde bulundurmak gerekiyor.
Fransızca, germen dillerinden çokça etkilenmiş olsa da Latin kökenli bir dildir. Yine bölge Katolik inancını büyük ölçüde muhafaza etmiştir.
Germen kültürünün etkisinin fazla olmasında, Fransa’nın germen topluluklarından olan Frank imparatorluğunun merkezi haline gelmesi etkili olmuş olsa gerek. Fransa ismi de buradan gelmektedir. (Francia = Frankların toprakları.) Franklar, 800 yılında Şarlman'ın papanın eliyle Roma tacını giymesi ile birlikte Avrupa'nın büyük bir bölümünü içine alan bir devlete sahip oldular.
843 yılında Verdun anlaşması ile Frank imparatorluğu üçe bölündüğünde, batıda kalan kısım büyük ölçüde bugünkü Fransa'yı içine alıyordu.
Özetlemek gerekirse bölge kültürü, Latin-Katolik ve Germen kültürlerinin sentezinden oluşmuştur. Latin kökenli fakat germen dillerinin yoğun etkisi görülen diller konuşulur. Halkın büyük kısmı Katoliktir ama aynı zamanda bölge, Katolik karşıtı olarak ortaya çıkan laikliğin merkezi durumundadır.
Güneye doğru Latin kültür özellikleri artar. Fransa'nın güneyinde Akdeniz kültürü özellikleri baskındır. Kuzeye çıkıldıkça Germen özellikleri baskın hale gelir. Özellikle Hollanda büyük ölçüde bir germen ülkesidir ama hem coğrafi hem de yüzyıllardır devam eden kültürel ilişkiler dolayısıyla bu kültür bölgesinin bir parçası olarak ele alınması daha uygun görünüyor.
Nüfus ve Ekonomi
Bölgede yaşayan toplam nüfus 89 milyon civarındadır. Türkiye nüfusunun 1,12 katı.
Fransa dışındaki ülkelerin toprakları oldukça küçüktür. Tüm bölgenin kapladığı alan Türkiye’den az.
Bölgenin ekonomik büyüklüğü 4 Trilyon $’ı aşmaktadır. Bu değer Türkiye’nin 2,5 katından fazladır.
Nüfusu daha az olmasına rağmen yalnız başına Fransa’nın 2015 ekonomi büyüklüğü Türkiye’nin 1,67 katıdır.
Kişi başına düşen yıllık gelir de yüksektir.
Nüfus ve Ekonominin Tarihi Değişimi
Nüfus ve ekonomi göreceli olarak düşüş eğilimindedir.
Bugün tüm bölgenin nüfusu Türkiye’nin 1,3 katı iken, I. dünya savaşının hemen öncesinde sadece İtalya’nın nüfusu, bugünkü Türkiye topraklarında yaşayan nüfusun 5,4 katı olarak hesaplanmaktadır.
Tüm bölge 1913 yılında, bugünkü Türkiye topraklarında yaşayan insanların 8,8 katı insanı barındırmaktaydı.
2050 yılında ise tüm bölgenin nüfusu Türkiye nüfusunun altında olacağı tahmin edilmektedir.
Bugün Türkiye’nin 2,5 katı olan bölgenin ekonomik büyüklüğü, I. Dünya savaşının hemen öncesinde 18 kattı. 2050 yılı itibari ile ise tüm bölge ancak Türkiye’nin 1,5 katı ekonomik büyüklüğe sahip olacağı öngörülmektedir.
Kişi başı yıllık gelir ortalama 37.500 $ civarındadır.
Etnik ve Dini Yapı
Bölgenin Latin ve Germen kültürü arasında bir geçiş bölgesi olduğundan bahsetmiştik. Güneyden kuzeye gidildikçe Latin kültürü yerini Germen kültürüne bırakır. Fransa daha büyük bir nüfusa sahip olduğundan bölgede Latince konuşanlar daha ağırlıklı görünüyor.
Yine güneyden kuzeye çıkıldıkça, Katoliklik yerini Protestanlığa bırakır.
Tüm Batı kültür bölgesi içinde dinsizliğin %35 gibi en yüksek orana ulaştığı bölge de burasıdır.
Not: Tablo ve Grafikler Kültür Sayfası ekibi tarafından hazırlanmıştır.
