top of page

Latin alt-Kültür Bölgesi

​

 

Avrupa'nın Akdeniz kıyısındaki ülkeleridir. Portekiz ve İspanya’nın bulunduÄŸu İber Yarımadası ile İtalya’yı kapsar.

İspanyolca, Portekizce ve İtalyanca, Latin kökenli dillerdir.

​

Paylaşılan bir kültüre sahip olmaları büyük ölçüde Roma İmparatorluÄŸunun bir parçası olmaları sayesindedir. İtalya Roma imparatorluÄŸunun merkeziydi ve Latince de Romalıların diliydi.

​

İber yarımadası da MÖ 19'da Roma İmparatorluÄŸunun bir parçası oldu ve 5. yüzyılda germen kökenli kabileler gelinceye kadar 400 yıldan uzun bir süre imparatorluÄŸun parçası olmaya devam etti. O zamanlar Portekiz ayrı bir devlet deÄŸildi.

​

Roma İmparatorluÄŸu'nun dağılmasından sonra Germen kabilelerinin yönetimine girdi ama bu bir germen iÅŸgalinden çok İmparatorluÄŸun izini ile imparatorluk adına yönetim gibi görülüyordu ve Germen nüfusu hep azınlıkta kaldı.

​

5 .yy'da 4 milyonluk nüfus içinde germenlerin nüfusunun 300 bin civarında olduÄŸu tahmin ediliyor. [1]

İtalya da germen topluluklarının idaresine geçtiyse de İtalya da Latin kültürünü sürdürmeye devam etti. Germen topluluklar ekseriyetle İtalya'nın kuzeyindeki bölgelere yerleÅŸtiler. Ayrıca, Roma kültürüne düÅŸmanlıktan çok hayranlık beslediler ve büyük ölçüde bu kültürün içinde eridiler.

​

Bölgenin bir diÄŸer özelliÄŸi Katolik inancının baskınlığıdır.

​

KatolikliÄŸin merkezi olan Roma kilisesi İtalya’daydı. Latin kültürü ile Katoliklik ayrılmaz bir ÅŸekilde birleÅŸti.

Özetle Akdeniz Avrupası Latin-Katolik kültür havzası durumundadır.

 

Bu arada İspanya ile Fransa arasındaki küçük bir bölgede yaÅŸayan Basklara dikkat çekmekte fayda var. Basklar, Avrupa’ya Ari topluluklarının göçleri baÅŸlamadan önce Avrupa’nın yerli toplulukları durumundaydı. Özellikle Akdeniz Avrupası ayrı bir kültür bölgesiydi. Kelt, Latin, Germen göçlerinden sonra Ari kültürü içinde eriyerek bugünkü Avrupa halklarını oluÅŸturdular. Basklar, muhtemelen, en azından dil özelliklerini kaybeden kalan tek topluluk durumundalar. Çünkü, diÄŸer Avrupa dillerinin aksine, konuÅŸtukları dil bir Hint-Avrupa dili deÄŸil.

​
Nüfus, Toprak ve Ekonomi

​

 

Günümüzde bölgede yer alan 3 ülkenin toplam nüfusu 100 milyonu biraz aÅŸmaktadır ki Türkiye nüfusunun yaklaşık 1.3 katıdır.

​

Bölgenin kapladığı alan, Türkiye topraklarından biraz büyüktür.

​

​

2015 yılı itibari ile bölgenin ekonomik büyüklüÄŸü 4 Trilyon $’ı geçmektedir. Bu Türkiye’nin 2,5 katından fazladır.

​

KiÅŸi başına düÅŸen yıllık gelir ortalaması Türkiye’nin üzerindedir.

​

Nüfus ve Ekonominin Tarihi DeÄŸiÅŸimi
​

 

Nüfus ve ekonomi göreceli olarak düÅŸüÅŸ eÄŸilimindedir.

​

Bugün tüm bölgenin nüfusu Türkiye’nin 1,3 katı iken, I. dünya savaşının hemen öncesinde sadece İtalya’nın nüfusu, bugünkü Türkiye topraklarında yaÅŸayan nüfusun 5,4 katı olarak hesaplanmaktadır.

Tüm bölge 1913 yılında, bugünkü Türkiye topraklarında yaÅŸayan insanların 8,8 katı insanı barındırmaktaydı.

2050 yılında ise tüm bölgenin nüfusu Türkiye nüfusunun altında olacağı tahmin edilmektedir.

​

Bugün Türkiye’nin 2,5 katı olan bölgenin ekonomik büyüklüÄŸü, I. Dünya savaşının hemen öncesinde 18 kattı. 2050 yılı itibari ile ise tüm bölge ancak Türkiye’nin 1,5 katı ekonomik büyüklüÄŸe sahip olacağı öngörülmektedir.

​
Etnik ve Dini Yapı

​

​

Bölgede konuÅŸulan üç dil de Latin kökenlidir.

​

İnanç olarak da %70’in üzerinde insan Katolik mezhebine baÄŸlıdır. Protestanlar %1 civarındadır.  İkinci büyük inanç dinsizliktir. (%21) Yine de kültür bölgesi içinde orta Avrupa ile birlikte dinsizliÄŸin en düÅŸük olduÄŸu 2. Bölge durumundadır.urumundadır.ür bölgesi içinde orta Avrupa ile birlikte dinsizliÄŸin en düÅŸük olduÄŸu 2. bölge

​

Bölgede genel olarak Akdeniz iklimi hüküm sürer. Yazlar kurak ve sıcak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Alp daÄŸlarına yakın olan İtalya’nın kuzeyinde, İspanya’nın iç kesimlerinde kara iklimi görülür. 

Her üç ülkede de tarım ekonomi içinde önemli yer tutar. Ayrıca, turizm ödemeler dengesi bakımından önemlidir.

​

Bölge Ülkeleri Üzerine Notlar

İber Bölgesi

İspanya ve Portekiz, İber bölgesini oluÅŸturur. Kültürel olarak İtalya’ya göre daha fazla ortak özellik gösterirler.

Pireneler Fransa ile İspanya’nın sınırını oluÅŸturur.

​

Bölge halkı İber Yarımadasına gelen insanların karışmasından meydana gelmiÅŸtir. Bunlar Keltler, Fenikeliler, Kartacalılar, Romalılar, Yahudiler, Germen kabileleri, Araplar ve Berberilerdir.[2]

​

İspanya uzun yıllar İslam hakimiyetinde kaldı. 1000’li yıllarda baÅŸlayan Hristiyan kralların mücadelesi 1400’lerde tamamen bölgeye hakim olmalarıyla son buldu. Portekiz de Müslümanların hakimiyeti altındaydı. 1143 yılında bağımsız bir krallık haline geldi.

 
İtalya  

Alp daÄŸları ülkenin kuzey sınırını oluÅŸturur.

​

Akdeniz'in en büyük iki adası Sicilya ve Sardinya da İtalya’ya baÄŸlıdır. Sicilya’nın nüfusu 5 milyonu, Sardinya’nın nüfusu ise 1,6 milyonu aÅŸar.

​

İtalya Roma imparatorluÄŸunun merkeziydi. Roma’nın dağılmasından sonra 1861’e kadar birlik saÄŸlanamadı.

​

​

​

Kaynaklar

[1]https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0spanya_tarihi

[2]Avrupa CoÄŸrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2012

​

 Not:   Tablo ve Grafikler Kültür Sayfası ekibi tarafından hazırlanmıştır.

Kültür Sayfası

bottom of page