Avrupa Dışındaki Anglosakson Ülkeleri Üzerine Notlar
Amerika Birleşik Devletleri
Amerika Birleşik Devletleri, 50 Eyaletin ve 1 Federal Bölgenin (Başkent Washington'un yer aldığı Kolombiya Bölgesi, D.C.) birleşmesinden oluşmuştur. [1]
1776 'da Atlantik kıyısındaki 13 eyaletin birleşmesiyle doğmuştur. [2]
Amerika dört bölüme ayrılarak daha iyi anlaşılabilir.
-
Kuzeydoğu
-
En belirgin fiziksel özellikler Atlantik Okyanusu ve Appalachian dağlarıdır.
-
Avrupalıların yoğun olarak yerleştikleri ilk bölgelerdir.
-
İyi tarım için fazla kayalık olmasından dolayı tarım yerine balıkçılık ve gemicilik gelişmiş, ilk fabrikalar burada kurulmuştur.
-
Nüfusun en yoğun olduğu ve ekonominin en fazla geliştiği bölgedir.
-
New York bölgedeki en büyük şehirdir.
-
Demokratlar baskındır.
-
Toplam Nüfus 55,7 milyon
-
-
Orta Batı
-
Orta ve Kuzey, geniş ovaların bulunduğu bölgedir.
-
Amerika’nın ana tarım alanlarıdır.
-
Michigan, Detroit gibi sanayi bölgeleri de vardır.
-
En büyük şehir Chicago’dur.
-
Toplam Nüfus 67,3 milyon
-
-
Güney
-
Bölge öncelikle bir tarım bölgesidir.
-
20. Yüzyılda sanayi bölgeleri de büyümüştür.
-
Amerika’nın tropikal iklim özellikleri gösteren tek yeri olan Florida bu bölgede yer alır.
-
Cumhuriyetçiler güçlüdür.
-
Toplam Nüfus 116,6 milyon
-
-
Batı
-
En belirgin yer şekilleri 3000 km. boyunca uzanan Rocky dağlarıdır.
-
Maden kaynaklarının büyük kısmı bu bölgede yer alır.
-
California, tarım için uygundur.
-
Los Angeles ve San Francisco batı bölgesinin büyük şehirleridir.
-
Toplam Nüfus 73,5 milyon
-
Kuzey Amerika'da nüfus hızla artmaktadır. Nüfus devamlı hareket halindedir. Nüfusun bugüne kadar hızla artmasına sebep, kıtaya diğer kıtalardan yapılan göçlerdir. [3]
Kanada
Kanada, Rusya'dan sonra dünyanın ikinci en geniş ülkesidir. Kanada, A.B.Dden daha fazla toprağı olmasına rağmen nüfusu, A.B.D'nin onda biri kadardır. [4]
Ülke, merkezi olmayan, anayasal monarşi ile yönetilen, 1867'de Konfederasyon yasası ile kurulan bir federasyondur. Başkenti Ottowa'dır. Eski bir Fransız ve İngiliz kolonisi olan Kanada, hem Frankofon, hem de İngiliz Milletler Topluluğuna bağlıdır. [5]
Tarih
Jacques Cartier, 1534-1536 yılları arasında bugünkü Montreal'e ve Quebec'e kadar ilerleyip Kanada ülkesini bulmuş oldu ve bu toprakları Fransa'ya dâhil etmiştir. 16. ve 17. yüzyıllarda Fransızlar yerleşmeye başlamışlardır. 1629'da İngilizlerin eline geçen Kanada'yı 1632'de Fransa geri almıştır. [6]
1763’de Yedi Yıl Savaşı'ndan sonra Fransa, Karayip Adaları'nı tutup, Kuzey Amerikan kolonisi Yeni Fransa'yı İngiliz Krallığı'na bırakmaya karar vermiştir. Amerikan Devrimi'nden sonra İngiliz Krallığı'na sadık olanlar Kanada'ya yerleşmişlerdir. 1 Temmuz 1867'de, İngiliz Kuzey Amerika Yasası'nın geçmesiyle İngiliz Krallığı Kuzey Amerikan kolonisi dört eyaletinden oluşan federasyona kendini yerel yönetim hakkı vermiştir. [7]
Birinci Dünya Savaşına (1914-1918) İngiltere'nin katılması Kanada'yı da savaşa sürüklemiştir. Bir İngiliz kolonisi olan Kanada, İtilaf devletlerine teçhizat ve malzeme yardımında bulunmuştur. [8]
1867'de Kanada Konfederasyonu aracılığıyla İngiliz Kuzey Amerika Yasası, 'Kanada adındaki tek Dominyon" oluşturmuştur. 1960'lara kadar ülkenin adı “Kanada Dominyonu" olarak kullanılmıştır. [9]
Etnik Yapı
1969'da Kanada Federal Devleti'nin tümünde Fransızca ve İngilizce eşit dil kabul edilmiştir. Bu durum Kanada'nın kendisini federal düzeyde çift dilli ve çok kültürlü bir ulus olarak tanımlamasına yol açmıştır.. Quebec'in resmi dili Fransızca'dır. 2001 nüfus sayımında 6,864,615 kişi Fransızca'yı ana dilleri olarak beyan etmişler. İngilizce'yi ana dil olarak belirtenler de 17,694,835 kişi olmuştur. [10]
Çoğunluğu Fransızca konuşan Quebec eyaletinin bazı vatandaşları 1980 ve 1995'teki iki referandum ile bağımsızlık kazanmaya çalışmışlardır. [11]
Kanada'da yaşayan yabancı ülke doğumlu insanların sayısı 5.6 milyonu aşmakta ve bu nüfus toplam nüfusun % 18,8'ini teşkil etmektedir. [12]
Ekonomi
Kanada'nın Başkenti Ottowa (820.000)'dır. En büyük şehri Toronto, Kanada'nın kuzeyi ve batısı ile A.B.D arasında bir aracılık görevi üstlenmiştir. Bu nedenle lroquois Kızılderililerin dilinde "buluşma noktası" anlamına gelen "Toronto" denilmiştir. [13]
Kanada son derece zengin tabiî kaynaklara sahiptir. Geniş alanlara yayılan verimli topaklar, ülkeyi saran orman kuşakları, zengin balıkçılık sahaları ve maden yatakları çok çeşitlidir. [14]
Kanada, ülkeye yeterli iş gücünü temin eden nüfus artışı, tabiî kaynakların bolluğu, enerji kaynaklarının bulunması ve yabancı sermayenin ülkeye akışı gibi faktörlerle dünyanın en büyük sanayi güçlerinden biri olmuştur. Kanada, ilâçtan dokumaya, elektronik âletlerden tarım âletlerine, uçaktan otomobile kadar birçok sanayi ürününü üreten bir güce sahiptir. [15]
Okyanusya
İlk İngiliz gemileri 1788 yılında bugün Sydney şehrinin olduğu yere ulaştılar.
Yeni Zelanda’ya ayak basılması ise 1840’ları buldu.
O tarihte 700 bin civarında Avustralya ve Yeni Zelanda yerli nüfusu 1800’de 150 bine, 1900’de ise 80 bine kadar düştü.
Kaynaklar
[1] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[2] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[3] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[4] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[5] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[6] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[7] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[8] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[9] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[10] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[11] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[12] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[13] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[14] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015
[15] Amerika Coğrafyası. Ramazan Özey. Aktif: 2015