top of page
BölümleÅŸme Tartışmaları
O.Kara.png

Prof. Dr.Ömer Kara. Bugünün Ä°lahiyatı Nasıl Olmalıdır: Sempozyum Bildirileri (Ensar: 2014) adlı kitaptan kısaltılarak alınmıştır.

Diyanet, Millî EÄŸitim ve Akademya…

 

Ancak burada ciddi bir sorun mevcuttur. Bu üç istihdam alanında hizmet veren ÅŸahsiyetlerin her birinin gerek alması gereken tedrisat, birikim; gerekse bu istihdam alanlarının ihtiyaçları çok farklı olmasına raÄŸmen tek tip bir eÄŸitimden geçmekte; mezun olduktan sonra buralardan birine yerleÅŸtirilmektedir. KuruluÅŸundan günümüze dek bu, böyle devam edip gitmiÅŸtir.

​

Üç farklı alana, üç farklı tedrisatın yapılması artık bir zorunluluk haline gelmiÅŸtir. Bu sorunun çözülmesi için çok farklı teklifler mevcuttur. Bunları ÅŸöyle sıralamak mümkündür:

  1. Sayıları yüze ulaÅŸmış Ä°lahiyat Fakülteleri’nin fakülte düzeyinde üç kısım olarak tasarlanması; yani Diyanet’e hizmet veren Millî EÄŸitim’e hizmet veren; akademyaya hizmet veren ÅŸeklinde bir ayrıma gidilmesi bir tekliftir. Adlarının nasıl konulacağı tartışılır ve güzel bir ad bulunabilir. Ancak bu ÅŸekilde fakülte düzeyinde olunca, din ile uÄŸraÅŸan üç ayrı kurum ortaya çıkacak, zaman içerisinde bunlar arasında sıkıntılar ortaya çıkabilecektir. Bu hususta, belki Ä°lahiyat-DKAB gerginliÄŸi bir örnek olabilir. DKAB uygulaması, Ä°lahiyattan koparılıp EÄŸitim Fakülteleri bünyesine verilmesiyle tam bir felaket olmuÅŸ, siyasetin sunduÄŸu imkânlarla birleÅŸince her kesimden ve her tipten insan bu bölümlere yığılmıştır. GiriÅŸ puanları hızla düÅŸmüÅŸ, düÅŸtükçe de yetersiz Ä°lahiyat eÄŸitimi alan bir yığın kiÅŸi bu bölümlerden mezun olarak sözüm ona Din Kültürü öÄŸretmeni olma hakkını kazanmıştır. Karşı tarafta formasyon ve benzeri sıkıntılarla Ä°lahiyat eÄŸitimini DKAB düzeyinden daha iyi yapmış olan Ä°lahiyat öÄŸrencileri heder olmuÅŸtur. Bir diÄŸer örneÄŸini geçmiÅŸten bu yana devam eden Ä°lahiyat-Diyanet gerginliÄŸinde görebiliyoruz. Bu yüzden ben ÅŸahsen, bunun verimli olacağını düÅŸünmüyorum.

  2. Yine fakülte düzeyinde Ä°srail örneÄŸinde olduÄŸu gibi, sadece bilimle uÄŸraÅŸanlar ve istihdam alanlarına yönelik eÄŸitim-öÄŸretim yapanlar diye iki kısım olarak düzenlenmesi, ikinci bir tekliftir. Yani Ä°lahiyat akademyası ve Ä°lahiyat eÄŸitimi diye iki kısma ayırıp birincisini, hem sadece araÅŸtırma yapan akademisyenleri ihtiva eden; hem de sadece lisansüstü öÄŸretim yaptıran bir kurumu; Ä°lahiyat eÄŸitimi ise hem akademyaya, hem Diyanete hem de Millî EÄŸitime girecek öÄŸrencileri lisans düzeyinde eÄŸitim veren bir kurumu karşılar ÅŸekilde düzenlemektir. Bu tür ayrıma gidilirse, alanları net çizilmek ÅŸartıyla, büyük bir faydası olacaktır. Sayın Köylü’nün de buna benzer bir teklifi vardı zaten. 

  3. Bir diÄŸer teklif de Ä°lahiyat Fakülteleri mevcut haliyle kalıp paket programlar ÅŸeklinde hizmet alanları için ayrı sertifikalar vermek ÅŸeklindedir. Ben bunun, ana damar teÅŸkil eden Diyanet, Millî EÄŸitim ve Akademya için yetersiz kalacağını ve saÄŸlıklı olmayacağını düÅŸünüyorum. Ama bu anlamda sertifika ile iÅŸ yapan bazı iÅŸ kolları ihdas edildi; öyle gözüküyor ki, bunların sayısı artacak. Bu özel dini meslekler için serfikalı programları, yukarıdaki bölümlerden biri (örneÄŸin Diyanet) kendi içinde yapabilir.

M.Uyanık.jpg

Prof. Dr.Mevlüt Uyanık. Bugünün Ä°lahiyatı Nasıl Olmalıdır: Sempozyum Bildirileri (Ensar: 2014) adlı kitaptan kısaltılarak alınmıştır.

Bugün Türkiye’de mevcut Ä°lahiyat Fakültesi formasyonuyla Ä°lahiyatçıyla ona yakın alanda hizmet vermek istiyoruz. Ä°lahiyat mezunları sadece cami ve okullarda hizmet vermiyor, bunlara ilaveten cezaevleri, hastaneler, huzurevleri, rehabilitasyon merkezleri, Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) baÄŸlı yurtlar ve çocuk yuvalarında hizmet veriyorlar.
​

Bu baÄŸlamda:

  • DÄ°B ‘de Ä°mam-Hatip

  • DÄ°B ‘de Vaiz

  • DÄ°B ‘de Kur’ân Kursu ÖÄŸreticisi

  • DÄ°B ‘de Cezaevi Vaizi

  • DÄ°B ‘de Aile ve Ä°rÅŸat bürosunda eÄŸitimci

  • DÄ°B ‘de YetiÅŸtirme Yurtları ve Huzurevi Vaizi

  • MEB ‘de Ä°mam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri ÖÄŸretmeni

  • Lise Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi ÖÄŸretmeni

  • Engellilere yönelik din hizmetleri verilmeye çalışılmaktadır.

 

Ä°lköÄŸretimleri ayrı saydığımızda en az 8 istihdam alanına yönelik olarak tek bir mezunla hizmet götürmeye ve bundan baÅŸarı beklemeye ne kadar hakkımız var?

​

EÄŸer diploma sahibi öÄŸrencinin baÅŸarısını istiyorsak hangi alanda çalışacaksa o alanda donanımlı olması için dersleri ve müfredatı geliÅŸtirmeli ve seçenekleri çoÄŸaltmalıyız. ÖÄŸrencinin uzmanlaÅŸmak ve görev yaptığı alanı tanıması, ilgili alanın özelliÄŸine göre formasyona sahip olması gerekir. Her bir alanın özelliÄŸi, hedef kitlesi, psikolojisi, özel alan bilgisi ve formasyonu farklı farklı olduÄŸu açıktır.

O halde ana bir Ä°lahiyat iskeleti oluÅŸturulup alanlara göre sertifika programları yapılabilir. ÖÄŸrenci hangi alanda uzmanlaÅŸacaksa ilgili alanın sertifika programını takip eder ve belgesini alabilir. Tek bir program, ana/temel dersler baÄŸlamında seçmeli dersler ile kredi usulü ile uzmanlıklar saÄŸlanabilir. Bu baÄŸlamda iki yıl, temel dini bilgileri veren disiplinlere ve felsefî sunumuna dair olabilir. 3. ve 4. yıllarda ilgili alanlara dair seçmeli derslerle uzmanlık bilgileri pekiÅŸtirilebilir. EÄŸer hazırlık kaldırılır ve ilk yıl Arapça, Kur’ân, Ä°slâm Tarihi, Ä°slâmî Ä°limler Tasnifi gibi dersler verilirse, ilk üç yıl temel Ä°slâmî disiplinlere tahsis edilebilir.

Ş.Aydın.jpg

Prof. Dr.M.Åževki Aydın. Bugünün Ä°lahiyatı Nasıl Olmalıdır: Sempozyum Bildirileri (Ensar: 2014) adlı kitaptan kısaltılarak alınmıştır.

Bizim öteden beri, sihirli büyülü bir diplomamız var. Bir diploma veriyoruz evvel Allah açmadığı kapı yok. Bu da tabi ki istihdamda bizi periÅŸan ediyor. Çünkü hiçbirine uzman eleman yetiÅŸtirmiyoruz. Onun için bölümleÅŸmeyi savunuyordum; sonra baktım ki bölümleÅŸmenin de istihdam alanıyla organik bağını kurmadığımız sürece hiçbir anlam ifade etmiyor.

​

Adam tutuyor levazım bölümü diye adlandırdıkları bölümden mezun olanı Ä°mam-Hatip Lisesi’ne tayin ediyor. Fıkıh-Kelam Bölümü’nden mezun olanı da Ortaokul Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi öÄŸretmeni olarak tayin ediyor. Bunları yaÅŸadık. Hatta Ä°lköÄŸretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi ÖÄŸretmenliÄŸi Bölümü’nden mezun olan çocukları Din ÖÄŸretimi Genel MüdürlüÄŸü Ä°mam-Hatip Lisesi’ne meslek dersleri öÄŸretmeni diye atadı. Birisi öÄŸretmen oluyor, ertesi gün baÅŸka tarafa geçebiliyor.

​

Ayrıca, öÄŸrencilere yansıyan bölümleÅŸmenin, Fakülte içinde de olumsuzluklara yol açtığı görüldü. Fakültede öÄŸrenciye yansıyan bölümleÅŸme olmamalı. Ä°lahiyat eÄŸitimi alan öÄŸrencilere, farklı hizmet alanlarına özgü yeterlikleri kazandırmaya yönelik sertifika veren programlara yer verilebilir. Böylece, farklı her mesleÄŸin elemanının mutlaka o alana özgü eÄŸitimi almış olmasını ÅŸart koÅŸan bir eÄŸitim yapılanması saÄŸlanarak bu geçiÅŸler daha saÄŸlıklı hale gelir.

​

Mesela öÄŸretmenlikten adam din görevliliÄŸine geçebilir mi? Geçebilir, ama ne ÅŸartla geçecek o din görevliliÄŸi sertifikasını almak ÅŸartıyla geçecek. Böylece siz insanların daha iyi yetiÅŸmelerinin önünü de açmış oluyorsunuz. Mesela bir kiÅŸi birden fazla sertifika alabilir mi? Alabilir. Åžimdi bu insanımızın zararına mı kârına mı? Adam hem öÄŸretmenlik formasyonuna sahip hem de imamlık formasyonuna sahip, bu kiÅŸi daha iyi görev yapmaz mı? (Çevreden sesler var, tekiyle de yapabilir). Ama bakın bu sertifika programını çoÄŸaltmamız gerekiyor ki, iÅŸlemleri rahat hale getirelim. Tek bir diplomanın yanına sertifikaları koyalım.

M.Günay.jpg

Prof. Dr.H.Mehmet Günay. Bugünün Ä°lahiyatı Nasıl Olmalıdır: Sempozyum Bildirileri (Ensar: 2014) adlı kitaptan kısaltılarak alınmıştır.

ÖÄŸrencilerimize, ilk iki yıldan sonra yani ortak bir kimlik oluÅŸturacak derslerden sonra farklı bölümlere geçilerek ona göre program uygulansın deniyor. Ama öÄŸrencilerimiz bunu yapmaz; öÄŸrenci her ÅŸeyi olmak istiyor hem imam olmak istiyor hem müftü olmak hem vaiz olmak, hem de öÄŸretmen olmak istiyor. Bu durum modern ÅŸartların gereklerine de uygun deÄŸil. Yakınlarda dünya ölçeÄŸinde bir istatistik okumuÅŸtum; insanlar sürekli meslek deÄŸiÅŸtiriyor ve bu eÄŸilim giderek artıyor. Bir insanı sürekli aynı mesleÄŸe niye mahkûm edelim ki? Bir insan din kültürü okudum diye niye bir akademisyen olmasın ya da niye imamlık, müftülük yapamasın. Bana göre bir yıllık hazırlığın ardından dört yıl standart Ä°lahiyat eÄŸitimi verdikten sonra insanlar istediÄŸi yerlerde ihtisas yapabilir. Ä°stihdam kurumları her ÅŸeyi Ä°lahiyattan beklememelidir?

Kültür Sayfası

bottom of page